شیوه‌ی جدید زندگی ماشینی و دسترسی آسان هموطنان ما به انواع مواد شیمیایی، داروها، سموم و ... بدون داشتن اطلاعات کافی از نحوه‌ی نگهداری، مصرف، عوارض، خطرات و هشدارهای مربوطه، شیوع مسمومیت‌های اتفاقی و تعمدی را در جامعه به میزان زیادی افزایش داده است.
وقوع مسمومیت‌های حرفه‌ای حاد و مزمن در کارگران شاغل در کارخانجات صنایع شیمیایی و نظامی و از سوی دیگر استفاده از وسایل گازسوز و مواد شیمیایی و شوینده در منازل و فقدان آگاهی کافی در اغلب خانواده‌ها، خطرات جدی را متوجه آنان خصوصا کودکان می‌نماید.
همچنین به دلیل جوان بودن جمعیت کشور و سایر مسائل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مرتبط با آن و شیوع سوء مصرف مواد مخدر، متاسفانه تعداد مسمومیت‌های عمدی از جمله خودکشی را نیز افزایش داده است؛ به طوری که برخی افراد بدون توجه به باورهای مذهبی و سایر عواقب اجتماعی و خانوادگی اقدام به خودکشی می‌نمایند.
اگرچه بسیاری از این مسمومیت‌ها توسط کادر پزشکی- درمانی کنترل شده و به مرگ منتهی نمی‌گردد ولیکن خسارات جبران‌ناپذیری را به پیکره‌ی اقتصاد، سلامت و بهداشت جسمی و روانی جامعه و خانواده‌ها وارد خواهد نمود.

تعداد مسمومین بزرگسال مراجعه‌کننده به بیمارستان لقمان حکیم تهران به عنوان بیمارستان مرکزی مسمومیت‌ها «حدود ۳۰.۰۰۰ مورد» در سال است که از این تعداد حدود ۱۲.۰۰۰ نفر بستری و به طور متوسط ۵۰۰ نفر از ایشان در بخش مراقبت‌های ویژه بستری می‌شوند و متاسفانه ۱۲۰ مورد (۱%) منجر به فوت می‌گردد.

با توجه به مطالب فوق‌الذکر و آمارهای موجود؛ به نظر می‌رسد انجام فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی و آموزشی در راستای افزایش دانش عمومی ممکن است علاوه بر کاهش مسمومیت‌ها و تبعات آن در جامعه و خانواده‌ها، کمک شایانی به کاهش هزینه‌های بهداشتی- درمانی نماید.
به همین منظور در بسیاری از کشورها هفته‌ای را به مناسبت پیشگیری از مسمومیت‌ها در نظر گرفته‌اند. در ایالات متحده بیش از ۷۰ سال است که هفته‌ی سوم مارس (۱۹ تا ۲۶ مارس) و دقیقاً یک هفته‌ قبل از هفته‌ی پاکیزگی عمومی را (به منظور استقبال از بهار) به نام ‌«هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها» نامگذاری نموده‌اند. در این هفته دولت با همکاری بسیاری از مراکز و موسسات خصوصی، اقدام به تهیه و توزیع بروشورهای آموزشی و طراحی بیلبوردهای تبلیغاتی می‌نماید و از سوی دیگر برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی بسیار زیادی در این خصوص تولید و پخش می‌شود.
با عنایت به موارد فوق و همچنین در نظر گرفتن شرایط خاص جغرافیایی، فرهنگی و اجتماعی ایران، مقرر شده است امسال مانند سال گذشته، در هفته‌ی اول آبان ماه با عنوان «هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها» اقداماتی در خصوص آموزش راه‌های پیشگیری از بروز انواع مسمومیت‌ها و چگونگی کنترل آن و نحوه‌ی انجام اقدامات اولیه در مواجهه با فرد مسموم، توسط معاونت غذا و دارو دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور و در راس آن، مرکز ملی اطلاع‌رسانی داروها و سموم و کلیه مراکز DPIC کشور، با هماهنگی دیگر معاونت‌های وزارت بهداشت ‌(معاونت سلامت، معاونت آموزشی، معاونت تحقیقات و فناوری، معاونت توسعه مدیریت و منابع) و همچنین دیگر سازمانهای همکار، نسبت به اطلاع‌رسانی و آموزش عمومی به صورت وسیع و گسترده انجام پذیرد.
نامگذاری هفته‌ ای به نام هفته ‌یپیشگیری از مسمومیت‌ها ممکن است در آموزش و اطلاع‌رسانی کلیه‌ی قشرهای جامعه و به تبع آن کاهش موارد مسمومیت‌های اتفاقی و تعمدی مفید واقع شود. با توجه به محدودیت تخت‌های بیمارستانی و هزینه‌های بالای دارو و درمان، این امر ممکن است به کاهش هزینه‌ها کمک شایانی نماید؛ و در عین حال به میزان قابل توجهی سبب ارتقای سطح سلامت و بهداشت عمومی جامعه شود.
در این هفته ارگان‌های اطلاع‌رسانی از طریق چاپ بروشورها و پمفلت‌های آموزشی جهت آگاهی خانواده‌ها، نصب بیلبوردهای آموزشی در خیابان‌ها، توزیع پوسترهای جذاب و آگاهی‌دهنده در مراکز آموزشی- درمانی، دانشگاهها، مراکز آموزش عالی، کارخانجات، موسسات، مدارس و عملیات وسیع اطلاع‌رسانی از طریق رسانه‌های عمومی شامل روزنامه‌ها، رادیو و تلویزیون می‌توانند اقدام به آموزش پیشگیری و کنترل مسمومیت‌ها نمایند.
این مسمومیت‌ها ممکن است شامل مسمومیت‌های اتفاقی اطفال با مواد شوینده، ترکیبات نفتی، داروهای موجود در منازل، مواد شیمیایی و سموم و نیز گیاهان تزئینی و آپارتمانی بوده و در بزرگسالان ممکن است به علت مسمومیت با انواع داروها، مواد شیمیایی، سموم و مواد پاک‌کننده رخ داده باشد.


 

●اهداف برگزاری هفته پیشگیری ازمسمومیت‌ها:
ارتقای فرهنگ ودانش عمومی در خصوص پیشگیری از مسمومیت‌ها، آموزش عمومی چگونگی انجام اقدامات اولیه و ضروری پیش از رساندن فرد مسموم به مراکز درمانی، ارتقای سطح سلامت و بهداشت عمومی جامعه، کاهش مرگ و میر ناشی از مسمومیت‌ها، کاهش مراجعات به مراکز درمانی و اورژانس‌ها، آموزش نحوه‌ی برخورد با موارد مسمومیت‌ در منزل، آموزش نحوه‌ی پیشگیری از مسمومیت‌های اتفاقی و شغلی، کاهش هزینه‌های مربوط به درمان مسمومیت‌های دارویی و شیمیایی، آموزش عمومی نحوه‌ی برخورد باحوادث شیمیایی (NBC).
به طور کلی برای هر روز این هفته یک موضوع در نظر گرفته شده است و درسال جاری نیز این نامگذاری به شرح با این فعالیتها و اقدامات مشابه،صدمات و مرگ و میر ناشی از مسمومیتها در کشور به حداقل برسد. به امید آن روز.