مصرف منطقی آنتی بیوتیک
امتیاز:
دارو همیشه به عنوان یک عامل اساسی در درمان اکثر بیماری ها مطرح است. امروزه تجویز و مصرف غیرمنطقی داروها گریبان گیر بسیاری از کشورها شده است. تلاش برای منطقی کردن مصرف دارو به عنوان یکی از موارد مهم سیاست گذاری های دارویی همواره مورد توجه بوده است. آمارها نشان می دهد که 10 تا 15 درصد مجموع داروهای کشور به صورت خودسرانه و بدون مشورت با پزشک مصرف می شوند، در این بین داروهای آنتی بیوتیک جزو بالاترین رده دارویی از نظر میزان مصرف بوده اند.
آنتی بیوتیک ها یا در اصطلاح عموم چرک خشک کن ها در بین داروهای امروزی، بیشترین درصد داروهای تجویزی را به خود اختصاص می دهند. اگر این داروها نابه جا مصرف گردند بسیار خطرناک خواهند بود، لذا با افزایش آگاهی و شناخت اهمیت مصرف منطقی آنتی بیوتیک ها می توان به سلامت خود و خانواده کمک نمود.
آنتی بیوتیک ها علیه بیماریهای ویروسی مثل سرماخوردگی و آنفلوانزا تاثیری ندارند. بهترین کاری که می توان در بیماریهای ویروسی انجام داد این است که اجازه دهیم سرماخوردگی و آنفلوانزا، دوره خود را که گاها دوهفته به طول می انجامد طی کند و فقط علائم را تسکین دهیم، اگر بهبودی طی دو هفته حاصل نشد یا علائم بدتر شدند جهت بررسی بیشتر باید به پزشک مراجعه شود.
- بیماریهایی که در اکثر موارد علت ویروسی دارند:
- سرماخوردگی که علائم آن شامل گرفتگی بینی،گلودرد،عطسه،سرفه، سردرد می باشد
- آنفلوآنزا با علائم تب،لرز،بدن درد،سردرد،گلودرد و سرفه خشک
- برونشیت حاد و علائم آن: سرفه و تب
- نیمی از موارد فارنژیت دارای علائم گلودرد
- گاستروانتریت های ویروسی همراه با اسهال
- بیماریهایی که در بیشتر مواقع علت باکتریایی دارند:
- بعضی از عفونت های گوش
- عفونت ادراری
- گلودرد استرپتوکوکی
- عفونت شدید سینوس ها که دو هفته یا بیشتر طول می کشد.
- عوارض استفاده از آنتی بیوتیک ها در بیماری های ویروسی
- عدم درمان عفونت
- عدم کاهش سرایت بیماری
- عدم بهبود علائم بیماری
- امکان عوارض جانبی خطرناک
- گسترش مقاومت آنتی بیوتیکی
- مقاومت آنتی بیوتیکی
مقاومت آنتی بیوتیکی یکی از مهمترین معضلات بهداشتی جامعه امروز است.مقاومت به آنتی بیوتیک عبارت است از توانایی باکتری و میکروبها برای مقاومت در مقابل اثرات آنتی بیوتیک. این مقاومت زمانی ایجاد می شود که باکتری به گونه ای تغییر کند که اثر دارو را کم کند یا کاملا از بین ببرد. این باکتری تغییریافته زنده می ماند و رشد و گسترش پیدا می کند در نتیجه داروها به خوبی عمل نمی کنند و آسیب های جدی به سیستم بدن وارد می شود. این مسئله به طور آشکار باعث خطر برای افرادی می شود که عفونت ساده ای داشته و در صورت درمان تحت نظارت پزشک می توانستند به خوبی بهبود یابند، اما با مصرف غیر منطقی آنتی بیوتیک در دفعات قبل باعث بی تاثیر شدن این داروها شده اند. مقاومت آنتی بیوتیکی نسل به نسل به میکروب های بعدی منتقل می شود و با گذشت زمان با میکروب هایی مواجه می شویم که هیچ دارویی روی آنها موثر نیست، در نتیجه آنتی بیوتیک هایی که سال ها برای درمان یک نوع عفونت خاص مورد استفاده قرار می گرفتند کارایی خودشان را از دست می دهند و بدین ترتیب سلامت افراد جامعه با گونه بیماری زای جدیدی که به سختی و با هزینه زیاد درمان می شود، تهدید خواهد شد.
- برای جلوگیری از وقوع مقاومت به آنتی بیوتیک ها به نکات زیر توجه نمایید:
- هرگز بدون مشورت با پزشک آنتی بیوتیک مصرف نکنید.
- به پزشک خود اطمینان داشته باشید و در صورتی که پزشک برای شما تشخیص بیماری ویروسی داده است از وی تقاضای آنتی بیوتیک نکنید.
- دوره درمان را حتی در صورت بهبودی کامل کنید، در غیر این صورت باکتری ها به طور کامل از بین نمی روند و باکتری های باقی مانده باعث عفونت مجدد می شوند که ممکن است این بار مقاوم شده و دیگر به آنتی بیوتیک ها جواب ندهند.
- داروهای باقی مانده را دور بریزید و برای روز مبادا ذخیره نکنید، زیرا آنتی بیوتیک تجویزی روی همان عفونت به خصوص موثر بوده و صرفا برای شما در آن ایام تجویز شده است.
- دارو را در ساعات تجویز شده توسط پزشک یا داروساز مصرف کنید، آنتی بیوتیک ها زمانی موثر خواهد بود که به طور منظم مصرف شود.
- در مورد تداخل مصرف آنتی بیوتیک ها با پزشک یا داروساز مشورت کنید چرا که مصرف نادرست آنها می تواند جذب آنها را تحت تاثیر قرار داده و باعث کاهش یا حذف اثر آنها شود.
- آنتی بیوتیک های خود را به دیگران پیشنهاد نکنید حتی اگر علائم شما یکسان باشد، چرا که دریافت داروی اشتباه ممکن است درمان صحیح را به تاخیر بیاندازد و باکتری ها در این فاصله تکثیر پیدا کنند.
واحد اطلاع رسانی داروها و سموم -معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی استان ایلام